Nội dung bài viết
Balancer là gì?
Balancer là một giao thức Tài chính Phi tập trung (DeFi) dựa trên Ethereum, cho phép tạo thị trường tự động.
Nói rộng hơn, nhà tạo lập thị trường và nhà cung cấp thanh khoản truyền thống mua và bán các công cụ tài chính, cung cấp tính thanh khoản cho thị trường và thu lợi nhuận từ chênh lệch giữa giá đặt mua và giá bán. Do đó, một nhà tạo lập thị trường tự động (AMM – Automatic Market Maker) là một “tác nhân tạo ra thị trường được điều khiển bởi các thuật toán xác định các quy tắc cho các giao dịch”.
Kết hợp Ethereum với AMM, tài sản trong thị trường, thuật toán kiểm soát thị trường đó và khả năng tạo thị trường trở nên phi tập trung.
Balancer không phải là giao thức DeFi đầu tiên hỗ trợ tạo thị trường tự động – đã có những nền tảng khác như Uniswap và Curve.
Điều làm cho Balancer trở nên độc đáo là giao thức hỗ trợ tối đa 8 tài sản trên mỗi thị trường (trọng số của các tài sản được hỗ trợ là tùy ý), cùng với phí giao dịch tùy chỉnh do người tạo ra nhóm đặt ra.
Không giống như các sàn giao dịch tập trung như Coinbase và Binance, sử dụng sổ lệnh để tính giá, giá của các token trong một nhóm dựa trên độ lệch của chúng so với trọng số đã đặt.
Balancer Labs tin rằng hệ thống tìm nguồn thanh khoản này có khả năng gia tăng tính thanh khoản, trader, phí giao dịch và lợi nhuận cho các nhà cung cấp thanh khoản.
Market Makers
Nhà tạo lập thị trường truyền thống là một cá nhân hoặc công ty thành viên của sàn giao dịch mua và bán chứng khoán với mục tiêu chính là thu lợi nhuận trên chênh lệch giá. Investopedia mô tả nó theo cách này: “Nhiều nhà tạo lập thị trường là các công ty môi giới cung cấp các dịch vụ giao dịch cho các nhà đầu tư để giữ cho thị trường tài chính thanh khoản”.
Giả sử một người mua muốn bán 100 cổ phiếu Apple với giá 450 USD mỗi cổ phiếu trên một sàn giao dịch chứng khoán truyền thống. Nhưng một người mua ở phía bên kia của giao dịch muốn mua 100 cổ phiếu với giá 440 đô la mỗi cổ phiếu. Nếu không có đơn đặt hàng nào được thực hiện, người mua có thể quyết định tăng lên 445 đô la và người bán có thể giảm giá để đáp ứng đề nghị 445 đô la. Nếu họ thỏa hiệp, thì 100 cổ phiếu có thể được trao tay.
Với quy luật cung cầu tại nơi làm việc, khi nhu cầu từ người mua thấp và cung từ người bán cao, người bán sẽ phải nhượng bộ nếu họ muốn bán. Tương tự như vậy, khi nhu cầu từ người mua cao và lượng cung của người bán thấp, người mua sẽ phải thỏa hiệp. Xét cho cùng, cả hai bên đều muốn đơn đặt hàng của họ được khớp nhanh chóng miễn là họ không phải đưa ra quá nhiều yêu cầu về giá cả.
Giao dịch trên Ethereum Blockchain
Việc qua lại thông thường giữa người mua và người bán trên các sàn giao dịch truyền thống là tương đối nhanh chóng và không tốn kém. Miễn là bạn không tính tất cả các khoản trả trước, chi phí thời gian khi đăng ký, các biểu mẫu Know You Customer (KYC) và Chống rửa tiền (AML). Chưa kể các vấn đề xung quanh việc chuyển giao quyền giám sát các quỹ. Tuy nhiên, khi người dùng thiết lập tài khoản giao dịch của họ trên một sàn giao dịch truyền thống, mọi thứ sẽ diễn ra tương đối nhanh chóng.
Tuy nhiên, việc hỗ trợ người mua và người bán trên chuỗi khối Ethereum mang lại một số thách thức mới. Có những xác minh hợp đồng thông minh cần phải thực hiện khi kết hợp các bên. Có thể mất nhiều cuộc gọi giá trước khi giải quyết, điều này làm tốn phí gas.
Các nhà tạo lập thị trường tự động (AMM)
Các nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) phá vỡ cách người mua và người bán truyền thống đến với nhau. Thay vì hai bên đồng ý, thay vào đó, các nhà giao dịch có thể tương tác trực tiếp với một hợp đồng thông minh.
Hãy lặp lại ví dụ tương tự ở trên với một số cổ phiếu hư cấu của Apple, ngoại trừ lần này, chúng tôi sẽ đưa vào một hợp đồng thông minh. Hợp đồng thông minh sẽ xác định giá dựa trên ba biến, X, Y và K. Chúng tôi sẽ để X đại diện cho Apple và Y bằng đô la Mỹ (USD). Nếu một cổ phiếu của Apple bằng 450 đô la và một USD bằng 1 đô la, thì chúng ta sẽ phải cung cấp 2 cổ phiếu của Apple và 900 USD nếu chúng ta muốn có nguồn cung bằng nhau là 900 đô la.
Trong AMM này, K = (X * Y), do đó K = (2 * 900) hoặc 1.800
Vì vậy, cho dù người mua hay người bán giao dịch với AMM này, họ sẽ đổi Apple lấy USD (và ngược lại) và K sẽ không đổi. Để giữ cho giá trị của K không đổi, số lượng của Apple và USD phải được điều chỉnh với mỗi giao dịch. Đây là loại AMM Uniswap sử dụng – một nhà tạo lập thị trường sản phẩm không đổi (CPMM).
AMM đã tồn tại kể từ khi mọi người tìm ra cách tự động hóa các giao dịch thông thường. Các thuật toán xác định các quy tắc cho giao dịch kiểm soát AMM, nhưng các hợp đồng thông minh trên Ethereum đã nâng cao AMM. Họ có thể kết hợp quyền lưu ký tài sản và các thuật toán quyết định cách tài sản sẽ được giao dịch.
Công cụ tạo thị trường trung bình không đổi của Balancer (CMMM)
Balancer sử dụng một cấu trúc phức tạp hơn với CMMM của nó. Đó là bởi vì nó có thể sử dụng nhiều hơn chỉ hai tài sản. Vì vậy, đối với ba tài sản trong một pool (Z là thứ ba), phương trình sẽ như sau:
(X * Y * Z) ^ (1/3) = K
(Biểu tượng carat ^ trong toán học cho biết được nâng lên thành lũy thừa. Vì vậy, 5 ^ 3 là 5 đến lũy thừa thứ 3.)
K không đổi nên số lượng của 3 tài sản trong pool phải điều chỉnh. Hãy coi AMM như một phiên bản phi tập trung của order book truyền thống.
Balancer Pools
Như đã đề cập trước đây, Balancer Pools có thể chứa hai hoặc nhiều token (tổng cộng tối đa 8). Mỗi token mang một trọng lượng tùy ý tạo nên tổng giá trị của pool. Các pool cung cấp tính thanh khoản cho giao thức và họ kiếm được tiền vì các nhà giao dịch phải trả phí giao dịch để giao dịch.
Balancer có ba loại pool: Private pools, Shared pools và Smart Pools
- Private Pools
Chỉ có một LP phụ trách pool.
- Shared Pools
Bất kỳ ai cũng có thể thêm thanh khoản và Balancer pool token (BPT) theo dõi quyền sở hữu pool này.
- Smart Pool
Giống như Shared Pools, bất kỳ ai cũng có thể thêm thanh khoản và BPT theo dõi quyền sở hữu. Tuy nhiên, pool này được vận hành bởi một hợp đồng thông minh. Đây là một tính năng mạnh mẽ của Balancer cho phép hợp đồng thông minh điều chỉnh lại số dư, trọng số và phí.
Nhà cung cấp thanh khoản (LP) và Nhà giao dịch
Chủ sở hữu pool là LP. Họ có thể tạo một pool để kiếm lợi nhuận từ phí giao dịch. Đây cũng là ưu đãi mà Uniswap cung cấp. Sự khác biệt là LP trên Balancer có thể tạo một pool với các token ERC-20 mà họ lựa chọn.
Trên Balancer, LP có thể tạo các “Balancer Pools” này và các nhà giao dịch sau đó có thể giao dịch với chúng. Các pool cung cấp tính thanh khoản và các nhà giao dịch trả phí giao dịch trực tiếp cho các LP của pool. Các pool này có thể được mô tả là AMM vì người dùng có thể giao dịch giữa hai token bất kỳ trong một pool.
Tương tự như Uniswap, hai loại người dùng có thể kiếm lợi từ Balancer:
- LP sở hữu hoặc tham gia vào các pool chia sẻ và
- Các nhà giao dịch sử dụng pool để giao dịch.
Balancer khác nhau như thế nào ?
Balancer sở hữu những lợi thế tương tự như các giao thức DeFi khác mà không cần đăng ký hoặc biểu mẫu KYC hoặc AML. Người dùng cũng không cần phải từ bỏ quyền giám sát tiền của họ. Balancer cung cấp một phiên bản phi tập trung của thế giới tài chính truyền thống ngoại trừ người dùng có thể trao đổi token trên chuỗi mà không cần bids/asks hoặc order book. Một số người đã mô tả nó như một quỹ giao dịch trao đổi tự cân bằng (ETF).
Mặc dù khối lương hiệu quả nhất cho pool hai token là 50/50, nhưng người dùng có thể cung cấp tối đa tám token có khối lượng không bằng nhau. Ví dụ: pool ba token có thể bao gồm 40% DAI, 20% BAL và 40% MKR.
Theo kiểu AMM thực sự, tỷ lệ trong pool sẽ không đổi bất kể ba token này biến động như thế nào về giá trị. Và không cần LP phải tự cân bằng lại danh mục đầu tư của mình. Họ tạo ra pool và để các nhà giao dịch và các nhà kinh doanh chênh lệch giá thực hiện phép thuật của họ. Phí giao dịch có thể từ .0001% đến 10%.
Ai có thể kiếm lợi nhuận trên Balancer ?
Balancer hoạt động cho các LP sở hữu Balancer Pools và các nhà giao dịch tìm kiếm lợi nhuận từ các pool này, bao gồm:
- Các nhà chuyên kinh doanh chuyên tìm kiếm lợi nhuận từ sự thiếu hiệu quả của thị trường giữa Balancer và các sàn giao dịch khác.
- Các nhà quản lý danh mục đầu tư muốn tiếp xúc với các tài sản khác nhau mà không cần thực hiện các hành động tái cân bằng phức tạp.
- Hodlers có token ERC-20 đứng ngồi không yên.
- Hợp đồng thông minh Ethereum tìm kiếm tính thanh khoản.
Token quản trị Balancer
Với việc phát hành Token quản trị giao thức cân bằng (BAL), LP và các nhà giao dịch được khuyến khích tham gia vào hướng tương lai của giao thức. Bất kỳ mối quan tâm tranh cãi nào sẽ được chuyển đến chủ sở hữu token để xem xét.
DEX đang có mức sử dụng cao hơn và nhiều (như Uniswap và Balancer) khuyến khích LP bằng cách cung cấp phí giao dịch. Với sự ra mắt của BAL và COMP (là token quản trị của Compound), xu hướng này chỉ tăng tốc cùng với sự phát triển củaYield Farming . Các giao thức đã quyết định vẫn là “không có token” đang bỏ lỡ lợi nhuận này.
LP nhận được token BAL mỗi tuần dựa trên số lượng thanh khoản mà họ đã cung cấp. Vì vậy, càng cung cấp nhiều thanh khoản, họ càng có thể kiếm được nhiều token. Token không được thiết kế để trở thành một tài sản đầu cơ, nhưng nó là một động lực hấp dẫn cho người dùng mới.
Balancer so với Kyber, Curve và Uniswap
Cuộc chiến giữa các DEX ngày càng nóng với sự cạnh tranh ngày càng gia tăng. Balancer tương tự như Curve , Uniswap và các công cụ khác ở chỗ chúng đều cung cấp phiên bản AMM của mình. AMM đang thu hút nhiều sự chú ý nhất và khối lượng DEX hiện tại. Balancer có thể chỉ cần tinh chỉnh các biện pháp khuyến khích để cạnh tranh tốt hơn với những công ty như Curve, Uniswap và Kyber.
Hiện tại, Balancer có thể cung cấp tỷ giá tốt hơn cho các cặp stablecoin so với Uniswap và có tính thanh khoản tốt hơn. Uniswap chiến thắng trong cuộc chiến trượt giá và có tính thanh khoản tốt hơn cho gần như tất cả các token ERC-20 không bao gồm stablecoin . Điều này có thể không đúng nếu Yield Farming chậm lại, nhưng hiện tại, tỷ giá cho các cặp stablecoin đang tốt hơn.
Một số lo lắng rằng Balancer vẫn gặp khó khăn với khối lượng ngay cả với thanh khoản ấn tượng của họ. Các câu hỏi đã được đặt ra là tại sao yếu tố thanh khoản vẫn chưa chuyển sang mức sử dụng cao hơn. Nhưng mọi thứ có thể thay đổi nhanh chóng trong DeFi.
Balancer bị hacker tấn công
Thật không may, Balancer đã bị tấn công rất sớm khi nó tồn tại. Chỉ bốn tháng sau khi ra mắt, một kỹ sư sành sỏi với một số kỹ năng hợp đồng thông minh nghiêm túc đã khai thác giao thức này với giá khoảng 500 nghìn đô la. Tin tặc đã sử dụng kiến thức của mình về token ERC-20, tài sản giảm phát và Flash Loans để thực hiện vụ trộm.
Cụ thể, tin tặc đã sử dụng Flash Loans từ dYdX và token giảm phát Statera (STA). Chúng tôi đã thảo luận về (Flash Loans trên Aave) trước đây. Flash Loans cho phép người dùng tiếp cận với số vốn khổng lồ mà không cần thế chấp, miễn là họ có thể thanh toán trong cùng một giao dịch.
Token STA giảm phát vì 1% của mỗi giao dịch bị phá hủy. Và những người chơi STA thích các nền tảng Yield Farm như Balancer nên đã có STA trong một pool. Pool gây ra sự cố cho Balancer có trọng số ngang nhau với STA, SNX, LINK, WETH và WBTC.
Vì vậy, kẻ tấn công đã lấy khoảng 104.000 WETH (23 triệu đô la) trong Khoản vay nhanh từ dYdX và nhanh chóng hoán đổi nó qua lại cho STA nhiều lần. Vì mỗi giao dịch đốt cháy 1% STA, số lượng WETH tăng theo cấp số nhân.
Tìm hiểu về Pool thanh khoản
Tại sao thế này ? Vâng, hãy nghĩ về CMMM của Balancer mà chúng ta đã thảo luận ở trên. K không đổi trong phương trình, phải không ? Với nhiều giao dịch hoán đổi liên quan đến STA, AMM của Balancer đáng lẽ phải tính đến STA giảm dần (1% cho mỗi giao dịch). Nhưng nó đã không, và hacker biết điều đó. Balancer chỉ ghi lại các lần chuyển token STA, không ghi lại các khía cạnh giảm phát của nó.
Với kiến thức vượt trội về các pool của Balancer, hacker đã tìm ra cách để loại bỏ số lượng của nó. Sau đó, hacker tiến hành rút hết số token còn lại trong pool. Điều đáng buồn là, trước đó người quản lý Twitter, “Hex Capital” đã gửi một khoản tiền thưởng lỗi. Yêu cầu tiền thưởng lỗi đã cảnh báo về khả năng này rất cao với token STA. Cảnh báo đã không được lắng nghe.
Tuy nhiên, Balancer đã hứa sẽ hoàn trả cho những người bị mất tiền trong pool cũng như trả tiền thưởng cho lỗi đã bị bỏ qua trước đó. Và pool chắc chắn sẽ lo lắng về việc đưa vào whitelist bất kỳ token giảm phát nào (ít nhất là trong thời gian ngắn). Đôi khi những điều tồi tệ có thể xảy ra với công ty sớm hơn là muộn hơn. Nó sẽ làm cho tất cả họ có ý thức bảo mật hơn và vào thời điểm DeFi bắt đầu với đợt tăng giá tiếp theo, hầu hết sẽ quên nó.
Tương lai của Balancer
Chúng ta không được quên rằng Balancer chỉ mới ra mắt vào tháng 3 năm 2020, vì vậy mức tăng trưởng mà nó đã trải qua là khá ấn tượng mặc dù có bất kỳ thiếu sót nào. Nó là một trong những dự án phức tạp hơn hiện có, nhưng điều đó không ngăn được sự phổ biến ngày càng tăng của nó.
