Platform là gì?
Platform được tạm dịch là “nền tảng“. Trong công nghệ, đây là một thuật ngữ lập trình dùng để chỉ một nhóm các công nghệ được sử dụng để làm cơ sở nền tảng cho việc phát triển các ứng dụng, quy trình hoặc công nghệ khác. Platform là nền tảng bắt buộc phải có của mọi quy trình phát triển phần mềm. Hiểu đơn giản, Platform là nền tảng kết nối tạo ra môi trường đặc biệt – môi trường để các phần mềm được thực thi.
Hệ sinh thái “hệ sinh thái – ecosystem”
Macbook, IMAC, Iphone, … kết hợp tạo nên hệ sinh thái Platform của Apple. Một hệ sinh thái được đánh giá là đầy đủ và toàn diện cho nhu cầu người dùng, những thành tố, Platform cấu thành hệ sinh thái phải có sự liên kết và phụ thuộc lẫn nhau. Đồng thời, chúng phải thuộc cùng một quyền sở hữu. Bên cạnh Apple, Google, Microsoft và Facebook là một trong những công ty thành công bởi sự kết hợp các mô hình kinh doanh, bao gồm sự kết hợp của nhiều platform khác nhau. Chúng giúp kết nối mọi người nhanh chóng ngoài sức tưởng tượng. Nhắc đến Platform, người nghe thường nghĩ đến những nền tảng có ứng dụng yếu tố công nghệ. Nhờ sự ứng dụng của công nghệ mà người mua có thể kết nối trực tiếp với nhà sản xuất một cách nhanh chóng và chính xác.
Những nhân tố cấu thành Platform
Phần cứng đơn
Đây là phần sẽ xuất hiện trong trường hợp hệ thống nhúng nhỏ. Không cần sự hỗ trợ của hệ điều hành, lúc này, phần cứng đơn có thể truy cập trực tiếp vào phần cứng.
Trình duyệt
Chrome, Coccoc, …. hoặc bất kỳ trình duyệt nào khi phần mềm dựa trên nền tảng web.
Ứng dụng
Các ứng dụng rất đa dạng. Ví dụ: bảng tính, ứng dụng lưu trữ dữ liệu, trình xử lý văn bản, ứng dụng lưu trữ phần mềm,…
Frameworks
Frameworks là nơi cung cấp các chức năng đã được thiết kế sẵn.
Máy ảo
Nhờ máy ảo, tất cả các ứng dụng sẽ được phiên dịch thành một định dạng tương tự như mã máy. Sau đó, ứng dụng sẽ được máy ảo thực thi. Một phiên bản ảo của hệ thống hoàn chỉnh bao gồm: phần cứng, hệ điều hành, phần mềm, khả năng lưu trữ. Mỗi Platform sẽ có những chức năng hỗ trợ khác nhau cũng như tồn tại các hạn chế nhất định.Các mô hình Platform thực tiễn thường gặp là:
- Đối với người dùng cá nhân:Platform gồm phần cứng (máy tính), phần mềm (hệ điều hành, trình duyệt web, giao diện lập trình ứng dụng, ….) để các ứng dụng có thể vận hành được.
- Đối với máy tính:Platform gồm các bộ xử lý trung tâm (CPUs), và các CPUs này được thiết kế để chạy mã ngôn ngữ máy cụ thể. Để máy tính chạy được các ứng dụng phần mềm, các ứng dụng phải sử dụng ngôn ngữ máy dạng mã hóa nhị phân của CPU.
Các loại hình Platform hiện nay
Hardware Platform (Platform phần cứng)
Phần cứng platform là phần cứng nói chung của các thiết bị công nghệ. Cụ thể là:
- Ở thiết bị điện tử thông minh: bộ vi xử lý, quyết định sức mạnh và sự mượt mà của thiết bị.
- Ở các loại máy tính: thông số CPU, ram, hệ điều hành…
Các thiết bị điện tử thông minh như laptop, máy tính, điện thoại… không thể thiếu phần cứng để có thể hoạt động bình thường. Ví dụ điển hình: máy tính sử dụng CPU 32bit và hoạt động trên hệ điều hành Microsoft Windows.
Software Platform (Platform phần mềm)
Platform phần cứng thể hiện ở sức mạnh của thiết bị điện tử. Trong khi đó, Platform phần mềm ảnh hưởng trực tiếp đến sự “thông minh” của thiết bị điện tử. Đây là môi trường đặc biệt để lập trình ra các ứng dụng, tính năng, … tạo nên sức mạnh riêng của mỗi Platform. Ví dụ điển hình:
- Nền tảng MS-DOS (x86), DR-DOS (x86), FreeDOS (x86)….
- Microsoft Windows (x86, x64)
- Linux (x86, x64, PowerPC)
- Mac OS X (PowerPC, x86)
- OS/2, eComStation
Cloud computing Platform
Trong những năm gần đây, dịch vụ điện toán đám mây (Cloud Computing) thu hút khá lớn sự quan tâm của người dùng. Đây là công nghệ hiện đại với khả năng thu thập và phân tích lượng dữ liệu khổng lồ đã giúp các doanh nghiệp bỏ qua khâu xây dựng cơ sở dữ liệu hạ tầng. Cloud computing Platform được tồn tại với 3 dạng chính:
- Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ: Amazon
- Phần mềm dưới dạng dịch vụ: Google Apps
- Nền tảng là một dịch vụ: IBM.
Các công nghệ hiện đại mà Cloud computing Platform phục vụ cho người dùng là: phân tích dữ liệu lớn, IoT, trí tuệ nhân và lưu trữ ứng dụng web, di động nhờ vào các dịch vụ thuê Cloud Hosting hay thuê Cloud Server
Social Platform
Đây là dạng Platform hỗ trợ người dùng phát triển, triển khai và quản lý các giải pháp và dịch vụ truyền thông xã hội. Ứng dụng phổ biến nhất của Platform này là khả năng tạo ra các website và dịch vụ truyền thông xã hội với chức năng như một mạng xã hội hoàn chỉnh. Từ đó, người dùng dễ dàng kết nối cộng đồng, chia sẻ nội dung, thêm bạn bè, thiết lập kiểm soát quyền riêng tư và các tính năng mạng truyền thông xã hội khác. Social Platform đã tạo ra những “bước tiến” công nghệ:
- Các ứng dụng gốc
- Giao diện lập trình ứng dụng (API)
- Bảng điều khiển quản trị phụ trợ để quản lý toàn bộ cơ sở người dùng và tùy chọn
Business service platform
Ví dụ điển hình: Uber, Grab, Foody… Đây là dạng Platform ứng dụng để kinh doanh.
Tầm quan trọng của mô hình Platform
Platform giúp người dùng:
- Tạo ra khả năng kết nối mạnh mẽ giữa khách hàng và doanh nghiệp với các giải pháp hiệu quả
- Nền tảng hỗ trợ xúc tiến các mặt hàng tồn kho
- Mở ra khả năng để phát triển trên quy mô lớn
- Quản trị được yếu tố thị trường phức tạp
Nhược điểm
- Không phù hợp để phục vụ các nhóm người tiêu dùng cụ thể
- Khả năng quản lý chuỗi giá trị kém.
- Không thể quản trị trải nghiệm khách hàng đầu-cuối một cách hiệu quả, chi tiết và chuyên nghiệp như các mô hình kinh doanh truyền thống.
Trong thời đại 4.0, các nhà bán lẻ đang ngày càng phát triển và cung cấp các dịch vụ kinh doanh mang lại hiệu quả vượt trội hơn hẳn so với thương mại điện tử. Những doanh nghiệp bán lẻ có nguồn lực tiềm năng đã quan tâm nhiều đến các nền tảng kỹ thuật số để tăng khả năng cạnh tranh. Trong khi đó, các nền tảng platform truyền thống cũng đã dần nhận thức được tầm quan trọng của công nghệ trong thời kỳ hiện đại. Vì vậy, siêu thị, sàn giao dịch bất động sản,… bắt đầu phát triển các nền tảng trực tuyến để gia tăng sự nhận diện của mình. Công nghệ thay đổi mỗi ngày với tốc độ ngoài trí tưởng tượng của con người. Nếu hiểu và ứng dụng được các mô hình Platform kịp thời, bạn sẽ là những người tiên phong, đón đầu và dễ dàng thành công hơn. Chúc bạn chọn được Platform ưng ý nhé!
Các mô hình Platform nổi bật
Hãy cùng Mắt Bão điểm qua tất cả những mô hình Platform nỗi bật nhất hiện nay:
1. Hardware Platform
Giống như các thiết bị công nghệ không thể hoạt động nếu thiếu phần cứng, platform cũng không thể hoạt động nếu không được hardware của mình hỗ trợ. Hardware này được biết với tên gọi nền tảng phần cứng, là kiến trúc của bộ vi xử lý hay kiến trúc máy tính.
Ví dụ: các máy tính hiện nay sử dụng CPU 32bit, có thể là 64bit và hoạt động trên hệ điều hành Microsoft Windows, một số khác sử dụng hệ điều hành Mac OS X, Linux…. Đây chính là nền tảng phần cứng Platform.
2. Software
Một số nền tảng phần mềm platform phổ biến là:
- Nền tảng MS-DOS (x86), DR-DOS (x86), FreeDOS (x86)….
- Microsoft Windows (x86, x64)
- Linux (x86, x64, PowerPC)
- Mac OS X (PowerPC, x86)
- OS/2, eComStation
- AmigaOS (m68k), AROS (x86, PowerPC
3. Cloud Computing
CLoud Computing cung cấp cho các doanh nghiệp một giải pháp thay thế để xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ. Hiện nay, dịch vụ điện toán đám mây là một thị trường đang phát triển một cách hết sức nhanh chóng.
Các công nghệ hiện đại mà nó phục vụ cho người dùng là: phân tích dữ liệu lớn, IoT, trí tuệ nhân tạo và lưu trữ ứng dụng web, di động nhờ vào các dịch vụ thuê Cloud Hosting hay thuê Cloud Server.
4. Social
Nền tảng xã hội cho phép triển khai, phát triền và quản lý mọi dịch vụ truyền thông xã hội. Nó cung cấp cho khách hàng của mình khả năng tạo các trang website. Ngoài ra còn có dịch vụ truyền thông xã hội với chức năng mạng xã hội hoàn chỉnh.
Về mặt công nghệ, một nền tảng xã hội cung cấp ngôn ngữ đánh dấu để tạo ra:
- Các ứng dụng gốc
- Giao diện lập trình ứng dụng (API)
- Bảng điều khiển quản trị phụ trợ để quản lý toàn bộ cơ sở người dùng và tùy chọn
Từ quan điểm của người dùng, nó cho phép các kết nối cộng đồng, chia sẻ nội dung, thêm bạn bè. Ngoài ra cũng thiết lập kiểm soát quyền riêng tư và các tính năng mạng truyền thông xã hội khác.
5. Business Service
Uber hay Grab Taxi là ví dụ nổi bật cho platform về hoạt động kinh doanh dịch vụ. Nó cho phép một đơn vị kinh doanh vận hành trực tuyến. Bằng cách kết nối khách hàng và nhân viên của mình trên nền tảng platform – thường là một app di động.
6. Digital Marketing
Digital Marketing platform là nền tảng kỹ thuật số với những hoạt động thường xuyên không ngừng nghỉ, cho phép thương hiệu chạy một chương trình cụ thể như quảng cáo website, banner, ứng dụng hoặc một video quảng cáo ngắn.
7. Customer Data Platform (CDP) là gì?
CDP cho phép tổng hợp dữ liệu, so sánh hồ sơ khách hàng để tìm ra sự tương đồng giữa các đối tượng. Đây là một điểm rất quan trọng để thông báo đến chính xác người dùng các chiến dịch bán hàng, tiếp thị và quảng cáo phù hợp trong tương lai. Bạn cũng có thể sử dụng dữ liệu này để tạo ra một cộng đồng các đối tượng giống nhau trên các nền tảng như Quảng cáo Facebook.
CDP hoạt động hoàn toàn ẩn danh và tự động. Nó giúp bạn thu thập dữ liệu về khách hàng và so sánh chi tiết. Vậy nên chúng ta có thể xem nó là một công cụ được thiết kế dành riêng cho mục đích tiếp thị hiệu quả nhất hiện nay.
8. AI
Nền tảng trí tuệ nhân tạo liên quan đến việc sử dụng máy móc để thay thế con người thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Và vậy, bạn sẽ thấy AI được mô phỏng theo nhận thức của con người trong các trường hợp như giải quyết vấn đề, học tập, lý luận, trí tuệ xã hội cũng như trí thông minh chung. Các ứng dụng của công nghệ này cũng hỗ trợ người dùng sử dụng các hệ thống chuyên gia như nhận dạng giọng nói và thị giác máy.
9. IoT
Trên thực tế, xây dựng cơ sở hạ tầng mạng IoT là một nhiệm vụ cực kỳ phức tạp. Bởi lập trình viên phải tích hợp nhiều công nghệ lẫn giao thức khác nhau. Kèm theo đó là tìm cách quản trị, nâng cấp và báo cáo về các mạng không đồng nhất này.
Tuy nhiên, có những giải pháp vừa có thể giảm bớt sự phức tạp. Khi triển khai và kết nối tất cả các thành phần vừa đóng vai trò như một trung tâm quan sát cho phép con người hình dung toàn bộ mạng – đó là IoT Platform.
10. Blockchain
Blockchain là hệ cơ sở dữ liệu lưu trữ và truyền tải thông tin trong các khối (block) được liên kết bằng mã hóa. Đồng thời, Blockchain có thể mở rộng theo thời gian. Đặc biệt, các khối này được quản lý bởi những người tham gia hệ thống thay vì qua trung gian.
Theo đó, nó cung cấp cho người dùng những công cụ cần thiết và thư viện mẫu để phát triển ứng dụng mục tiêu. Một vài ví dụ về blockchain platform có thể kể đến là: Ethereum, Cardano, NEO, EOS, Blockchain…
Nguồn: Tổng hợp và tham khảo
- //wiki.tino.org/platform-la-gi/
- //www.semtek.com.vn/platform-la-gi/