Thị phần là gì? Những câu hỏi thường gặp về thị phần

Thị phần là gì?

Thị phần được hiểu là phần thị trường tiêu thụ sản phẩm mà một doanh nghiệp đang nắm giữ được, thị phần được xác định bằng tổng doanh số bán hàng mà doanh nghiệp đạt được chia cho tổng doanh số của thị trường hàng hóa/dịch vụ đó.

Hoặc thị phần có thể bằng toàn số số lượng sản phẩm mà doanh nghiệp đó bán được chia cho tổng số các sản phẩm cùng loại đã được tiêu thụ trên thị trường.

Để đảm bảo chiếm được thị phần cao trên thị trường và đạt được kết quả mà doanh nghiệp đề ra thì đòi hỏi doanh nghiệp phải đưa ra được những chiến lược, hướng đi phù hợp thông qua quá trình khảo sát thị trường, đặc biệt là khi tiến vào một thị trường mới.

Vai trò của thị phần

• Thị phần là một số liệu cụ thể giúp doanh nghiệp có thể so sánh được vị trí của mình, so với các đối thủ cạnh tranh cùng ngành/ cùng phân khúc.
• Là thước đo cho thấy mức độ tăng trưởng của doanh nghiệp và chỉ rõ từng phân khúc của các sản phẩm thuộc doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp có thể phân bổ nguồn lực hợp lý hơn.
• Mở rộng thị phần sẽ tạo điều kiện phát triển mở rộng của doanh nghiệp và cải thiện được lợi nhuận cho doanh nghiệp.
• Thị phần hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra quyết định hợp lý, khi doanh nghiệp mở rộng chiến dịch quảng bá cho một sản phẩm nào đó.

Một số lưu ý trước khi tính thị phần

• Cách xác định thị phần hữu hiệu nhất là nghiên cứu về thị trường ngành. Tuy không thể giúp bạn nghiên cứu thị trường, vì những số liệu đó cũng là một dạng tài sản, tạo ra sự cạnh tranh với các doanh nghiệp khác.
• thị phần là con số đại diện tỉ lệ phần trămcủa doanh nghiệp trong với toàn ngành trong một khoản thời gian xác định, ví dụ như theo tháng hoặc theo năm.
• Đơn vị tính của thị phần phải đồng nhất, đồng thời điểm. Ví dụ như so sánh sản lượng đôi giày bán giày doanh nghiệp của bạn so với sản lượng đôi giày bán được của đối thủ (đồng đơn vị), trong tháng 5 (cùng một khoản thời gian).

Tất cả những số liệu nên chính xác hoặc tương đối chính xác, để doanh nghiệp có thể nhận định chính xác nhất về quy mô của doanh nghiệp so với ngành, và của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh.

Cách tính thị phần so với thị trường

Ý nghĩa của việc thị phần doanh nghiệp so với thị trường

Việc so sánh thị phần của doanh nghiệp với thị phần của ngành cho thấy được quy mô, vị trí của doanh nghiệp trên thị trường.

Công thức tính thị phần so với thị trường

Công thức tính thị phần so với thị trường dựa trên doanh thu

Thị phần của doanh nghiệp = (Tổng doanh thu của doanh nghiệp/ tổng doanh thu ngành) x100.

Công thức tính thị phần so với thị trường dựa trên sản phẩm

Thị phần của doanh nghiệp = (Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp/ tổng sản phẩm bán ra ngành) x100.

Cách tính tính thị phần tương đối

Ý nghĩa việc tính thị phần tương đối

Thị phần tương đối thể hiện quy mô và lợi thế của doanh nghiệp so với những đối thủ. Khi tính ra được thị phần của doanh nghiệp so với đối thủ, các nhà điều hành có thể vạch ra được những chiến lược phù hợp để cạnh tranh, mở rộng thị phần.

Công thức tính thị phần tương đối

Công thức tính thị phần tương đối dựa trên doanh thu

Thị phần tương đối của doanh nghiệp = Tổng doanh thu của doanh nghiệp / tổng doanh thu của đối thủ cạnh tranh

Công thức tính thị phần tương đối dựa trên sản phẩm

Thị phần tương đối của doanh nghiệp = Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / tổng sản phẩm bán ra của đối thủ cạnh tranh

So sánh lợi thế cạnh tranh

Từ chỉ số trên, bạn có thể đem ra so sánh được:

• Nếu thị phần tương đối doanh nghiệp của bạn> 1, tức là doanh nghiệp của bạn đang có lợi thế cạnh tranhmạnhhơn so với đối thủ.
• Nếu thị phần tương đối doanh nghiệp của bạn< 1, tức là doanh nghiệp của bạn đang có lợi thế cạnh tranhbất lợihơn so với đối thủ.
• Nếu thị phần tương đối doanh nghiệp của bạn= 1, tức là doanh nghiệp của bạn đang có lợi thế cạnh tranhngang bằngvới đối thủ.

Ví dụ và tính thị phần

Thị phần của Google

Bạn có thể tham khảo hình ảnh về thị phần của Google phổ biến như thế nào trên các công cụ tìm kiếm.

Như bạn có thể thấy ở trên, Google chiếm đến 92,18% trên tổng số các công cụ tìm kiếm, và đơn vị được tính theo tháng, cụ thể là tháng 5/2021 vừa qua. Vì vậy có thể nói rằng Google là công cụ tìm kiếm phổ biến nhất thế giới.

Ở vị trí thứ 2 là Bing, công cụ tìm kiếm này chỉ chiếm 2,27% thị trường, cho thấy rằng mức độ áp đảo của Google, khi sử dụng công thức tính thị phần tương đối, ta sẽ thấy mức độ chênh lệch giữa top 1 và top 2 lên đến hơn 40 lần!

Thị phần của Samsung

Nhìn vào biểu đồ bên dưới, bạn sẽ thấy được sự sít sao giữa Samsung, một hãng sản xuất thiết bị di động của Hàn Quốc, và Apple, một nhà sản xuất thiết bị di động đến từ Mỹ. Đang nằm ở top 1 và 2 của bản số liệu trong tháng 5/2021. Nhưng chúng ta sẽ so sánh thị phần của 4 hãng sản xuất thiết bị di động khác còn lại là Xiaomi, Huawei, Oppo và Vivo.

Như bạn thấy, nếu đem so sánh thị trường chiếm được của Vivo so với tổng thị trường là 4.11%, một con số rất nhỏ! Và điều này liệu có làm cho họ trở nên lép vế so với hai ông lớn là Samsung và Apple hay không? Câu trả lời khả năng cao là không, vì đối thủ trực tiếp cạnh tranh với họ là Oppo.

Thế nên, việc so sánh toàn cảnh giữa thị phần của bạn và thị phần ngành không phải là vấn đề quá lớn. Quan trọng hơn, bạn có thể thấy được và đánh giá được đối thủ trực tiếp của bạn trên thị trường mới quan trọng.

Áp dụng mô hình BCG để xác định thị phần tăng trưởng

Như vậy xác định và tăng thị phần bằng cách nào? Để đánh giá đúng thị phần tăng trưởng của doanh nghiệp, các nhà quản lý chiến lược thường sử dụng Ma trận Boston được chia làm 4 ô như hình: ô Dấu hỏi, ô Ngôi sao, ô Bò sữa và ô Chó mực trên hệ trục toạ độ với trục tung là sự Tăng trưởng doanh số, sản lượng và trục hoành là Thị phần.

Chỉ số Thị phần là gì? Cách xác định thị phần của doanh nghiệp là gì – Ứng dụng ma trận BCG để tìm thị phần tăng trưởng. Nguồn: Internet

Nhóm Ngôi sao là nhóm cần đẩy mạnh tăng trưởng bằng cách tập trung nguồn lực marketing tối đa để đảm bảo nhóm sản phẩm này tăng tốc hòng chiếm lĩnh thị phần nhanh nhất và mang lại doanh số bán càng cao càng tốt. Bởi đây là nhóm sản phẩm đang được thị trường chào đón tích cực, nếu không tập trung đẩy mạnh thì sẽ bỏ lỡ thời cơ, nhường sân cho đối thủ.

Nhóm Bò sữa là nhóm sản phẩm khó có thể tăng trưởng thêm, nhưng thị phần vẫn còn và vẫn mang lại nguồn doanh thu đáng kể, do vậy ta chỉ cần cung cấp nguồn lực vừa phải để duy trì và hạn chế việc giảm thị phần.

Nhóm Chó mực là nhóm không mang lại lợi ích cho công ty nữa, do vậy không nên tiếp tục đầu tư tiền bạc và nguồn lực vào marketing vô ích, hãy loại bỏ nhóm sản phẩm này ra càng sớm càng tốt để tránh phí tổn không cần thiết (tồn kho, bảo quản, quản lý, kiểm kê, đối soát,…)

Nhóm Dấu hỏi là nhóm sản phẩm mới, cần đẩy marketing thử trong thời gian ngắn, tích cực theo dõi thị trường và phân tích xem sản phẩm có phản ứng tốt từ khách hàng hay không, kênh marketing nào hiệu quả thì mới có cơ sở cho sản phẩm đó vào nhóm Ngôi sao để được đẩy mạnh marketing, sản phẩm nào không bán được mặc dù đã thử các phương cách marketing khác nhau thì cho vào nhóm Chó mực để loại bỏ.

Những câu hỏi thường gặp về thị phần